شب ادراری کودکان | آموزش کنترل مثانه و شب ادراری کودکان

شب ادراری کودکان، روند طبیعی در مسیر کنترل مثانه است. شروع این مسیر یادگیری معمولاً از دوسالگی است. اما در مورد برخی از کودکان ممکن است این سیر تکاملی، تا سن شش سالگی به طول انجامد. در طول این دوره اغلب بچه ها، گهگاه شب ادراری دارند. این مسئله کاملاً طبیعی است.

شیوع شب ادراری اغلب در پسرها بیشتر از دخترها است، که می تواند واکنشی در مقابل تنش و ترس باشد که این گونه به شکل نمایش قدرت، خود را نشان می دهد. به عبارتی کودک با هر شب خیس کردن تشک خود، متوجه می شود که تعویض هر روزه ملافه ها برای والدینش امری دشوار است. به همین علت می توان گفت، شب ادراری کودکان ، یکی از راه های نشان دادن کنترل بر روی والدین است. اگر پدر و مادر فرزند خود را به خاطر شب ادراری مورد انتقاد و ملامت قرار دهند، فقط مشکل را بدتر می کنند و دور باطلی را آغاز خواهند کرد. طرز نگرش و واکنش والدین نقش مهمی در کمک به کودک برای کنترل مثانه اش ایفا می کند. بیاید نگاه کوتاهی به چگونگی کارکرد مثانه بیندازیم.

کارکرد مثانه:

مثانه (آبدان، پیشابدان، میزه ‌دان) یک کیسه عضلانی در لگن است که درست در بالا و پشت استخوان شرمگاهی قرار دارد که ادرار و مواد زائد را از کلیه ها جمع آوری می کند. مثانه توسط لایه هایی از بافت ماهیچه ای که برای نگه داشتن ادرار خاصیت ارتجاعی دارند، پوشیده شده است. عضلات مثانه نقش کلیدی در ذخیره سازی و تخلیه ادرار دارند. در سراسر دیواره ی ماهیچه ای مثانه، بخش انتهایی تعدادی عصب قرار گرفته است. وظیفه آنها این است که وقتی به دیواره مثانه فشار می آید، علامت هایی بفرستند. این علامت ها فشار اجتناب پذیری را برای ادرار کردن به وجود می آورند. رفلکس کشش مثانه یک رفلکس نخاعی بدوی است که در پاسخ به کشش دیواره مثانه تحریک می شود. در طول آموزش توالت در نوزادان، این رفلکس نخاعی توسط مراکز بالاتر مغز از بین می رود.

با اندکی آموزش، کودکان می آموزند که این وضعیت را باز شناسند و خود کنترل کنند تا اینکه مکان مناسبی بیابند. دوره ای که در طی آن کودک می تواند تشخیص دهد که مثانه اش پر است بین هیجده ماهگی تا دو سال و نیمگی است. به تدریج بچه ها یاد می گیرند که مثانه شان را در مدت زمان طولانی تری کنترل کنند. جریان یادگیری کنترل مثانه برای کودکان، مشابه جریان آموختن راه رفتن است. به عبارتی کودکان برای راه رفتن، باید یاد بگیرند که کدام ماهیچه را منقبض و کدام را شل کنند. همچنین، باید زمان دقیق انقباظ و انبساط این ماهیچه ها و هماهنگی کامل را بیاموزند. هر گاه به این حد رسیدند می توانند تعادل خود را حفظ کنند و راه بروند.

با توجه به این شباهتی که در مراحل یادگیری راه رفتن با کنترل مثانه وجود دارد، آیا با کودکی که سعی دارد راه برود و به زمین می خورد بداخلاقی می کنید و از او ناراحت می شوید؟ شب ادراری کودکان مانند همین زمین خوردن هاست و مرحله ای است که در یادگیری کنترل مثانه لازم است.

تأثیرات عاطفی و هیجانی شب ادراری کودکان:

شب ادراری کودکان ممکن است تأثیر عاطفی بر کودکان و خانواده آن‌ها داشته باشد. این دسته از کودکان ممکن است به خاطر این مسئله خجالت بکشند، احساس اضطراب کنند یا اعتماد به نفس پایینی پیدا کنند. این می‌تواند بر روابط، کیفیت زندگی و کارهای مدرسه تأثیر بگذارد.

کودکان دچار مشکل شب ادراری ممکن است احساس کنند که نمی‌توانند شب را در جایی به غیر از خانه با دوستانشان یا در اردوگاه‌های شبانه بگذرانند. خواهر و برادر آن‌ها ممکن است مجبور شوند که در اتاق جداگانه‌ای بخوابند یا وقتی پدر یا مادر یا زنگ هشدار مخصوص شب ادراری کودک دچار مشکل را از خواب بیدار می‌کنند، آن‌ها نیز به ناچار از خواب بیدار می‌شوند. این مسئله می‌تواند کارهای اضافه‌ای مانند شستشوی ملافه‌ها و لباس‌های کثیف را بر دوش اعضای خانواده قرار دهد.

بسیار مهم است که به یاد داشته که فرزند شما تقصیری در مشکل شب ادراری ندارد و این مسئله تحت کنترل او نیست. اعضای خانواده و دوستان نباید کودک را شرمسار یا مجازات کنند. در عوض، باید برای این مسئله به یک پزشک و یا روانشناس متخصص کودک مراجعه کنند تا علت این مشکل تشخیص داده شود و اقدامات لازم برای کمک به فرزندتان صورت گیرد.

نگارنده: زینب پندار، دانشجوی دکترای مشاوره تخصصی