فیلم مرد بله گو یا YESMAN یک فیلم 104 دقیقه ای است که در سال 2008 ساخته و اکران شده است. این فیلم بر اساس کتابی با همین نام که دنی والاس آن را در سال 2005 نگاشته ساخته شده است. کارگردانی این فیلم بر عهده پیتون رید و به نویسندگی جراد پاول و نیکولاس استالر می باشد. در این فیلم جیم کری که یکی از برجسته ترین کمدین های آمریکایی است نقش اصلی را بر عهده دارد.
داستان اصلی فیلم:
فیلم مرد بله گو داستان « کارل » یک کارمند بانک است که به انجام کارهای روتین زندگی عادت کرده است و به هیچ وجه نمی خواهد از این چارچوب خارج شود. به شدت دربرابر هر تغییری مقاومت می کند و به شکل اغراق آمیزی به هر درخواستی که از او می شود جواب رد می دهد و می گوید « نه ». آن طوری که در فیلم نشان داده می شود جدایی همسرش از او نیز بخاطر همین خلق و خو و شخصیت محتاط و قراردادی اوست که در واقع همسرش را خسته کرده است.
همه دوستان و اطرافیان کارل از این رفتار او خسته شده و کم کم از او فاصله می گیرند. از آنجایی که کارل در بانک مسئول بخش وام می باشد با درخواست هر مراجعه کننده ای برای وام نیز مخالفت می کند. که مجموعه ای از همه ی این رفتارها زندگی کارل را تبدیل به یک زندگی یکنواخت و خسته کننده کرده است که تجربه ها و آدم های جدید در آن هیچ جایی ندارند.
نقطه عطف فیلم مرد بله گو
کارل یکی از دوستان قدیمی خودش را می بیند و او یک دعوت نامه برای شرکت در یک سمینار به او می دهد. جریان داستان به شکلی جلو می رود که او تصمیم می گیرد که در این سمینار شرکت کند. سمیناری به نام «بگو بله ».
کارل بعد از شرکت کردن در این سمینار به خاطر قولی که به سخنران داده بود تصمیم می گیرد از این به بعد به شکل آگاهانه به هر درخواستی جواب «بله» بدهد تا به گفته سخنران تأثیرات آن را در زندگی خود ببیند. به قول سخنران « یک کلمه می تواند همه چیز را تغییر دهد ».
در ادامه ی فیلم با «بله» هایی که او به هر درخواستی می گوید زندگی او در مسیر کاملاً متفاوتی قرار می گیرد. که برای او به شدت خوشایند است و او از یک فرد بسته و محتاطی که همیشه روی یک خط صاف حرکت می کرد تبدیل به یک انسان هیجان انگیز، دوست داشتنی و تأثیرگذار در زندگی خودش و دیگران می شود.
تحلیل شخصیت کارل فیلم مرد بله گو براساس 5 عامل بزرگ شخصیت:
برای نقش کارل جیم کری به عنوان بازیگر انتخاب شده است که ویژگی های بازیگری او باعث شده که شخصیت کارل به زیبایی به مخاطب معرفی شود و تغییرات جدیدی که در شخصیت کارل به وجود می آید بسیار شبیه به شخصیت خود جیم کری است. انسانی شوخ طبع که هرلحظه رفتار جدیدی برای هیجان زده کردن اطرافیانش دارد بنابراین انتخاب او برای این نقش بسیار هوشمندانه بوده است.
اگر بخواهیم شخصیت کارل را مورد تحلیل قرار دهیم که در واقع همین تحلیل ارزش روانشناختی این فیلم را نشان می دهد باید به سراغ 5 عامل بزرگ شخصیت برویم و از این پنج عامل «گشودگی در برابر تجربه» را انتخاب کنیم تا بتوانیم شخصیت کارل را روی این طیف نشان دهیم. گشودگی یک ویژگی شخصیتی کلی است که از مجموعه ای از ویژگی های رفتاری و عادتها و همچنین تمایلات خاص تشکیل شده است که در کنار هم جمع می شوند.
پنج عامل بزرگ شخصیت همگی روی یک پیوستار یا طیف قرار دارند. برای مثال گشودگی بر روی تجارب یک پیوستار است که یک سمت آن که در واقع فرد در آن امتیاز بالایی دریافت می کند شامل رفتارهایی مانند: تخیل و خیال پردازی؛ یعنی فرد تا چه اندازه به خود اجازه می دهد دنیایی فراتر از دنیای واقعی و فیزیکی در دسترس را تصور و در ذهن خود تجربه کند.
تجربه چیز های جدید مثل اینکه فرد خودش را در بند عادت های رفتاری و غذایی گذشته و روزمره نمی کند و به دنبال تنوع در زندگی خودش است، حساسیت نسبت به زیبایی؛ اینکه فرد به تمام جزئیات دنیای اطرافش توجه می کند و کوچک ترین زیبایی ها و ظرافت ها در اطرافش توجه او را جلب می کند و او را به وجد می آورد، توجه به احساسات درونی؛ اینکه فرد خودش را محدود چارچوب های فرهنگی و هنجاری اغراق آمیز جامعه نمی کند و به خواسته ها و امیال درونی خودش بیشتر بها می دهد و در واقع برای دلبخواه خودش برخی کارها را انجام می دهد نه از روی اجبارهای محیطی؛ دقیقا این ویژگی در فیلم مرد بله گو بعد از قولی که کارل به خودش می دهد در او به وجود می آید یعنی قبل که به اصرار دیگران و یا بر اساس اجبار وظایف شغلی خودش کارهایی را انجام می داد بعد از بر اساس میل و رغبت و خواسته درونی خودش در جمع دیگران حاضر می شود، به دیگران کمک می کند و همین باعث جذابیت شخصیت او شده و می تواند دوستان زیادی برای خود پیدا کند.
وقتی شخصیت کارل را در ابتدا و انتهای فیلم با هم مقایسه می کنیم می توانیم او را روی دو سمت پیوستار گشوگی به تجربه قرار دهیم. یک سمت که نمره خیلی کمی در گشودگی به او داده می شود و در سمت دیگر برعکس.
تحلیل شخصیت کارل فیلم مرد بله گو
در تیپ شخصیتی قراردادی که در رغبت سنج هالند مورد بررسی قرار می گیرد، فرد تمایل دارد که به شکلی سازمان یافته و طبق قوانین غیر قابل تغییری زندگی و کار کند. با وجود اینکه این افراد سازمان دهنده های خوبی هستند، وجدان کاری بالایی دارند و به شدت به افراد زندگی و یا سازمانی که در آن مشغول به کار هستند وفا دارند اما این تیپ شخصیتی ابعاد نا مطلوبی هم دارد که در فیلم مرد بله گو در شخصیت کارل به خوبی دیده می شود؛ مانند کمبود تخیل و خلاقیت، تفکر انعطاف ناپذیر، گریز از فعالیت های جمعی و اجتماعی که مجموعه این رفتار ها او را تبدیل به فردی کرده بود که خیلی برای دیگران مقبول نبود و خودش نیز از این تنهایی رنج می برد.
با توجه به مشاغلی که هالند برای این تیپ شخصیتی پیشنهاد می کند شغل کارل هم در فیلم مرد بله گو یک کارمند بخش اداری بانک است. در مرکز مشاوره فراز شما نیز می توانید با استفاده از ابزار های شخصیت سنجی گوناگونی که وجود دارد نسبت به تیپ شخصیتی و ویژگی های شخصیتی خودتان آگاهی بیشتری به دست آورید.
انتقاد:
یکی از انتقادهایی که به این فیلم از بعد روانشناختی وارد است این است هیچ گذشته ای از شخصیت کارل در اختیار مخاطب قرار نمی گیرد تا اینکه مخاطب متوجه علت برخی از رفتارهای کارل شود. مثلاً چرا از قرار گرفتن در جمعه دوستان خودش فرار می کند، چرا به هر آدم جدیدی که وارد زندگی او می شود جواب رد می دهد. و یا اینکه چرا همه درخواست های وام مشتریان بانک را رد می کند و در واقع چه اتفاقی افتاده است که کارل به اینجا رسیده است.