مشاوره حضوری یکی از تاثیرگذار ترین روش هاش مشاوره در مراکز روانشناسی و مشاوره می باشد. به نظر شما بهترین روش مشاوره کدام نوع آن می باشد؟
امروز در این مقاله قصد داریم به طور کامل در مورد مشاوره حضوری صحبت کنیم و جنبه های مختلف آن را مورد بررسی قرار دهیم.
ابتدا به توضیح مختصر در رابطه با تعریف مشاوره روانشناسی، وظایف و… می پردازیم.
مشاوره روانشناسی چیست؟
مشاوره روانشناسی یکی از شاخه های روانشناسی است. تمرکز این شاخه روی کمک به افرادی است که دارای مشکلات و پیچدگی های روانی هستند. مشاور به افراد کمک می کند که مشکلات خود را حل کنند و به زندگی خود بهبود ببخشند.
انجمن روانشناسی آمریکا بزرگ‌ترین نهاد علمی و حرفه‌ای روانشناسی در ایالات‌متحده است. از دیدگاه انجمن روانشناسی آمریکا، مشاوره روانشناسی تخصصی از روانشناسی است که به دنبال حل مشکلات احساسی، اجتماعی، کاری، تحصیلی و تندرستی افراد در تمامی سنین است. این مشکلات می‌تواند در مواجهه فرد با خود، خانواده، محیط تحصیل، محیط کار و محیط‌هایی است که در آن با افراد دیگر در ارتباط است، وجود داشته باشد.
وظیفه مشاور روانشناس
مشاور روانشناس سعی می کند توانایی ها و مهارت های مراجعه کنندگان خود را بالا ببرند و کاری کنند تا فرد احساس بهتری نسبت به خودش داشته باشد. مشاور در این راه از روش ها و متد های روان درمانی استفاده می کند تا شخص مشکلات خود را ریشه یابی کند و به کمک مشاور آن ها را حل کند.
در طول جلسات روان درمانی، به صورت گروهی یا انفردای، مشاور از طریق به کارگیری تکنیک های درمانی مختلف برای کار با کودکان، نوجوانان، زوجین، خانواده ها و افراد بزرگسال در تمامی رده های سنی استفاده می کند. مشاور روانشناس برای حل مشکلات شدید روانی نیست. وظیفه اون حل مشکلاتی است که افراد بر اثر چالش ها و کمبودهای زندگی با آن مواجه شده اند.
برخی دیگر از وظایف مشاور به طور کلی به شرح زیر می باشد:
- برقراري ارتباط موثر با مراجع
- كسب و ارائه اطلاعات لازم از طريق به جريان انداختن و هدايت بحث
- شناسايي و درك مسئله (هاي) مُراجع و ابراز اين درك به او
افرادي كه براي دريافت ياري، مراجعه مي كنند خواستار آنند كه توسط كارشناساني كه با آن ها مشاوره مي نمايند درك شوند. بدين منظورمشاور، ممكن است با تكان دادن سر، نگاه كردن، توجه به مراوده هاي كلامي و غيركلامي، پرسيدن و بازتاب دادن آنچه گفته شده، توجه و درك خود از مُراجع را ابراز نمايد. يك تاييديه قوي براي مراجع مبني براينكه حرف هايش شنيده شده، استفاده از واژه هاي خود او براي طرح سوال يا مداخله بعدي است. هنگامي كه فرد احساس مي كند او را درك مي كنند، خود تسلايي قابل توجه است; حتي اگر چيزي ارائه نشود. اين احساس همچنين موجب افزايش اعتماد و مشوق آشكار ساختن خود مي باشد. - بررسي و تشريح دلالت ها و اثرات مسئله بركار، زندگي، و روابط اجتماعي مُراجع از طريق گفت و گو.
- استخراج و توصيف تمام مسايل و دغدغه هاي مراجع، آنگونه كه خودش آن ها را مي بيند.
- توجه و پرس وجو در باره روابط با خانواده، دوستان، كاركنان ومتخصصان بهداشتي ديگر.
پرسش هايي كه ممكن است در اين زمينه مطرح باشد شامل :
آيا فرد ديگري در باره مسئله اطلاع دارد و چه كسی
چه فرد يا افرادي ممكن است بيشتر تحت تاثير باشند و چگونه ؟
- چه كسي تمايل دارد كه (در مراقبت و حمايت از مُراجع) درگير باشد ؟
ياري دادن به مراجعه کننده از طريق بحث براي تعيين اولويت ها و ترتيب مسايل براي رسيدگي و حل آن ها. درك اينكه مُراجع چگونه به مشكل خود مي نگرد و كمك به او براي درنظر گرفتن ديدگاه هاي ديگر و شناخت ابعاد و جوانب ديگر مسئل - كمك به مُراجع براي اينكه احساس كند گزينش هاي متعددي براي او وجود دارد.
در نتيجه ناخوشي يا اضطراب ناشي از مواجهه با مسئله، مُراجع ممكن است احساس كند كه راه چاره و تصميمي براي او وجود ندارد. با چنين احساسي، فرد مقداري از اعتماد به نفس و استقلال خود را از دست مي دهد. - حفظ درجه اي از بي طرفي در ارتباط باشيوه زندگي مراجع وتصميماتي كه در باره نحوه سازگاري با مسئله خواهد گرفت اين به افزايش اعتماد به نفس و احساس استقلال او كمك مي نمايد.
- كمك به مُراجع براي تدبير و حل مسايل خود از طريق
ارتقاي سطح دانش و اطلاعات و قادر ساختن او براي نگريستن و تحليل موقعيت خود از جوانب مختلف، افزايش دامنه انتخاب و تصميم گيري آگاهانه . - كمك به تقويت اعتماد به نفس، پذيرش مسئوليت مُراجع و واگذاري مسئوليت به او براي حل مسئله.
- كمك به مُراجع براي تداوم تطابق و تغيير (يعني هر جا كه مناسب باشد او را اميدوار سازيد.(
- شناسايي موانعي كه ممكن است مانع تغيير شوند و توجه به راهبردهايي براي غلبه بر آن ها.
اين ممكن است مستلزم شناسايي تجربه هاي موفق مُراجع در گذشته براي كسب اعتماد به نفس، يادگيري شيوه هاي جديد براي تعامل با افرادي كه مانع محسوب مي شوند، كشف و ابداع برنامه هاي جديد براي نيل به هدف باشد . - توجه به اينكه مشكلات مربوط به مراقبت هاي بهداشتي الزاما مشكل اصلي يا شديدترين مسئله مراجعان نيستند. به عبارت ديگر نحوه رفتار، واكنش يا تطابق مردم هنگام مواجهه با مسائل مرتبط با سلامتي ممكن است علامتي از مشكلات زمينه اي يا همراه ديگر باشد.
از اين رو نگريستن به مشكلات طبي مثل بيماري به عنوان مدخلي بر ساير مشكلات ارتباطي و رواني ـ اجتماعي، قابل توجه است. - كمك به مُراجع براي حفظ اميد واقع بينانه و تصديق توانائي هاي تطابقي او
بدين منظور تغييرات مثبتي كه در زندگي مُراجع و در مقابله با مسئله رخ داده است را شناسايي و برجسته كنيد. - ترغيب و كمك به مُراجع براي اينكه با افرادي كه در مراقبت وحمايت از او نقش موثر دارند، تعامل داشته باشد (مثل اعضاي خانواده، دوستان، همكاران). اين كار به جلوگيري از وابستگي به مشاور يا متخصصان ديگر كمك مي كند.
- براي فراهم كردن حفاظت و مراقبت روان شناختي جامع براي مراجع، با پزشكان، پرستاران و متخصصان ديگر تعامل و تشريك مساعي داشته باشيد.
کار مشاور نصیحت نیست!
یکی از اساسی ترین و مهم ترین ویژگی یک مشاور این است که نصیحت نمی کند. افراد به دلایل مختلفی از جمله از دست دادن عزیزان، مشکلات ارتباطی، مسایل مربوط به ازدواج و یا بهبود روش زندگی به سراغ مشاور می روند. شغل مشاور این نیست که به دیگران نصیحت کند که چه کار بکنند. نقش مشاور تشویق دیگران برای دیدن انتخاب های موجود و یافتن راه های مخصوص خودشان برای ایجاد تغییرات مثبت است. مشاور برای کمک به مراجعین خود معمولا سبک خاصی از مشاوره (که به عنوان رویکرد تئوریکی مشاوره شناخته شده است.) را بکار می برید.
انواع مشاوره
مشاوره ازدواج
مشاوره ازدواج با عنوان اصلی «مشاوره پیش از ازدواج» (Premarital Counseling) به مشاوره ای گفته میشود که زوجین جوان را برای زندگی مشترک آماده ساخته و آموزش های لازم برای زندگی آتی را به آن ها می دهد.
این نوع مشاوره می تواند تضمینی برای داشتن یک رابطه مستحکم و پایدار را برای زوجین عزیز فراهم کند. مشاوره قبل از ازدواج همچنین می‌تواند زوجین را با نقاط ضعف و قوت رابطه آشنا کرده و آن ها برای مواجهه با چالش های زندگی مشترک آماده می کند تا در زندگی غافل گیر نشوند.
مشاوره کودکان
مشاوره کودک (Child Counseling) به منظور تربیت و آموزش والدین برای مواجهه با مشکلات کودکی فرزندان استفاده می شود، نوعی از انواع مشاوره روانشناسی است که برای حل مشکلات دوران کودکی و نوجوانی است. کودکان و نوجوانان معمولاً به‌اندازه برزگسالان قادر به بیان و بروز آنچه در درون آن‌ها می‌گذرد نیستند و این ممکن است کار را برای آن‌ها و برای والدینشان سخت کند. مشاوره کودکان فضایی را برای کودکان و نوجوانان فراهم می‌کند تا بتوانند به‌راحتی درباره احساسات، ترس‌ها، اضطراب‌ها و مشکلاتشان صحبت کنند.
مشاوره خانواده
مشاوره خانواده (family counselling) یکی از اصلی‌ترین شاخه‌های مشاوره روانشناسی است. همانطور که ابتدای این یادداشت گفته شد، در بسیاری از منابع مشاوره ازدواج، مشاوره زوجین و مشاوره کودکان را هم جزوی از مشاوره خانواده می‌دانند. مشاوره خانواده همانطور که از نام آن پیداست، برای حل مشکلات درونی خانواده و ارتقای سلامت روان آن کاربرد دارد.
مشاوره تحصیلی
مشاوره تحصیلی (Educational Counselling) در اصل نوعی از مشاوره روانشناسی است که اسم دقیق آن مشاوره دوران تحصیل است. این نوع مشاوره روانشناسی به افراد، به‌خصوص کودکان و نوجوانان کمک می‌کند تا به مشکلات دوران تحصیل خود از دبستان تا دانشگاه فائق آیند. هرچند که مشاوره در انتخاب رشته تحصیلی یکی از امور مربوط به این نوع مشاوره است اما مشاوره تحصیلی را نباید با خدماتی که امروزه مؤسسات آموزشی مخصوص کنکور با عنوان مشاوره تحصیلی ارائه می‌دهند اشتباه گرفت.
مشاوره تحصیلی معمولاً با کاربرد آن برای دانش‌آموزانی که دچار افت تحصیلی شده‌اند شناخته میشود اما این نوع مشاوره برای حل مشکلاتی از قبیل اعتمادبه‌نفس پایین، مشکل با معلم، قلدری و بسیاری از مشکلاتی که در حین تحصیل برای دانش‌آموزان و دانشجویان به وجود می‌آید کاربرد دارد. امروزه مشاوره تحصیلی یکی از ارکان اصلی آموزش در مدارس محسوب میشود.
روش های مراجعه به مشاور و روانشناس
- مشاوره حضوری
- مشاوره تلفنی
- مشاوره آنلاین
- مشاوره حضوری
مشاوره حضوری
همانطور که اشاره شد مشاوره حضوری یکی از پرکاربردترین آیتم خدمات روانشناسی و مشاوره است.
در مشاوره حضوری، مشاور و مراجع در یک محیط تخصصی و درمانی مناسب رو به روی هم قرار می گیرند و به بررسی مشکل می پردازند.
تعداد جلسات مشاوره حضوری بسته به مشکل مراجع و نظر مشاور تعیین می شود که در هریک از این جلسات مشاور و مراجع به مدت ۳۰ تا ۵۰ دقیقه با یکدیگر به گفت و گو می نشینند.
آشنایی با مراجع و دریافت اطلاعات اولیه، آگاهی از مشکل مراجع و دلیل مراجعه ی او به مشاور، بررسی دقیق مشکل، بررسی محیط و عوامل تاثیر گذار بیرونی و درونی در بوجود آمدن آن مشکل، هدف گذاری و طی کردن روند درمانی از فرایندهای مشاوره حضوری به حساب می آید.
درمان اختلالات روانشناختی، زوج درمانی، خانواده درمانی، مشاوره تحصیلی، بهبود روابط اجتماعی و … از جمله ی کاربردهای مشاوره روانشناسی حضوری است که درمانگر با استفاده از رویکردهای مختلف مثل روانکاوی، شناختی، رفتاری و یا رویکرد شناختی – رفتاری و … به افراد کمک می کند.
مشاوره روانشناسی حضوری می تواند به صورت فردی یا گروهی صورت بگیرد که فردی یا گروهی بودن جلسات مشاوره بستگی به مشکل مراجع و نظر متخصص دارد.
گاهی اوقات مشاور با توجه به مشکل مراجع جلسات مشاوره گروهی را بر مشاور فردی ترجیح می دهد یا اینکه ترجیح می دهد فرد بعد از طی کردن چند جلسه مشاوره فردی، مشاوره گروهی دریافت کند.
مشاوره تلفنی
روش انجام مشاوره با تلفن به اين صورت است كه متقاضی در تماس با يكی از شماره‌های مرکز، به مشاور متصل و طی 5 تا 20 دقيقه سوال و اطلاعات لازم به مشاوره داده میشود و بعد از پايان مكالمه، مشاور نسبت به تجزيه و تحليل اطلاعات اقدام می‌نمايد.
در مرحله بعد ابعاد و روند مشاوره روانشناسی تلفنی برای فرد مشخص و به وی اطلاع داده میشود تا در خصوص تماس و پیگیری موضوع برای جلسه دوم اقدام كند. در مرحله دوم بيشترين اطلاعات و دستورالعمل‌هايی برای برآورده ساختن درخواست فرد از سوی مشاور به وی ارائه میشود. در صورتی كه فرد تمايل به ادامه مشاوره به صورت تلفنی داشته باشد، در جلسه دوم برای اين منظور به وی اطلاعات لازم داده خواهد شد. بسیاری از مواقع مراجع در مورد وضعيت و نياز واقعی خود اطلاع كافی و تصوير روشنی ندارد. در اين موارد توصيه میشود حداقل يک جلسه مشاوره حضوری برای وی انجام شود.
مشاوره آنلاین
نزدیکترین روش به مشاوره حضوری، روش مشاوره آنلاین ویدئویی است.
هرچند که مشاور و مراجع به صورت حضوری مقابل هم نیستند ولی به این دلیل که مشاور می تواند همزمان صدای مراجع را بشنود و تصویرش را ببیند، می تواند تا حدودی متوجه زبان بدن فرد شود، این روش مشاوره، روش جایگزین بسیار مطلوبی برای مشاوره حضوری است.
در این روش امکان اجرایی کردن و آموزش بسیاری از روش های درمانی وجود دارد، به همین دلیل مورد استقبال زیادی قرار گرفته و می توان از آن در بسیاری از مواقع استفاده کرد.
امکان برقراری تماس تصویری و دریافت مشاوره ویدئویی آنلاین نیز در مرکز مشاورانه وجود دارد و عزیزان مایل به دریافت مشاوره ویدئویی با تماس با مرکز مشاورانه می توانند برای دریافت نوبت مشاوره ی تصویری اقدام کنند.
شما درصورت نیاز به خدمات مشاوره حضوری، می توانید از مشاوران متخصص و مجرب مرکز مشاوره فراز به صورت حضوری، تلفنی و یا تماس تصویری مشاوره دریافت کنید. برای گرفتن وقت و هماهنگی با شماره تلفن همراه 09371178718 و یا شماره های تلفن 02122640332 و 02188672553 تماس بگیرید.