آیا می دانید تعارض زناشویی به چه معناست؟ بگذارید ابتدا در خصوص مفهوم تعارض زناشویی سخنی بگویم تا مطلبی که قرار به توضیح آن است قابل درک تر شود.
تعارض زناشویی نوعی عدم توافق عمدی و آگاهانه بین دو همسر است که حداقل توسط یکی از آنها گزارش شود. منظور از عمدی، تأثیر این مسئله بر عملکرد همسران و منظور از آگاهانه اشاره به اختلافاتی اسـت کـه به مرور زمان از بین نمی‌روند.
در واقع هر جا عدم توافق، تفاوت يا ناسازگاری بين همسران وجود داشته بـاشد، تـعارض پديد خواهد آمد. همچنین می‌توان تعارض را اینگونه تعریف کرد: فرایندی است که یکی از طـرفین تلاش میکنند سبب ناکامی همسرش در رسیدن به علایق و اهدافش شود. یکی از مشکلات شایع زوج ها در دنیای امروز، تعارضات زناشویی است . هرچند وجود تعارض در رابطه انسان¬ها امری شایع است به خصوص در زوج-ها ؛ اما رسیدگی نکردن به این تعارضات در روابط زناشویی پیش درآمدی برای جدایی آنها می¬شود. این تعارضات می¬تواند از بگو مگوهای ساده شروع شود و تا درگيری‌های شديد لفـظی، نـزاع و كتک كاری و جدايی گسترش يابد.
به عقیده دیلون (2005) تعارض زناشویی زمانی شروع می¬شود که یکی از طرفین یا هر دو خودخواهانه رفتار کنند. بدین معنا که یکی از زوج¬ها بدون در نظر گرفتن ظرفیت‌‌ها، قابلیت‌ها، طرح‌ها و اهداف همسرش خواسته‌ای را مـطرح مـی‌کند و وقتی آن خواسته محقق نشود، شـروع بـه قـضاوت کردن می‌کند. در ایـن قـضاوت طرف مقابل بد جـلوه داده مـی¬شود و با اهرم‌های سکوت، طرد کردن یا بیان رک و مستقیم خشم و نفرت مجازات می‌شود.
تعارضات ممکن است زمینه های آشکار یا پنهان داشته باشد.
تعارض زناشویی آشکار :
مانند تغییر شخصیتی_ پیش آمد رویدادهای ناخوشایند_کاهش جاذبه¬های ظاهری_ مثلث سازی با فرزندان_ تفاوت¬ اعتقادی و مذهبی_ تفاوت آداب و رسوم_ اختلاف نظر در مسائل اقتصادی_ چگونگی تفریح و مسافرت
تعارض زناشویی پنهان :
مانند بی¬علاقگی به همسر_ تقسیم نامتوازن قدرت_ بی¬توجهی به نیازهای اساسی
با توجه به توضیح مختصر در خصوص مفهوم تعارض زناشویی، اکنون می-توانیم به موضوع اصلی بحث که یکی از راه¬حل¬های حل تعارض زناشویی، توزیع قدرت است برگردیم.
توزیع یا تقسیم قدرت:
زمانی که صحبت از قدرت به میان می¬آید تصور شاید این باشد خشونتی است که شکل فیزیکی و عینی به خود می¬گیرد، اما این¬گونه نیست. ابتدا بگذارید تعریفی از قدرت نیز داشته باشم تا موضوع شفاف¬تر شود.
قدرت مفاهیم متعددی دارد و می¬تواند هم بار معنایی منفی و هم بار معنایی مثبت داشته باشد. قدرت مثبت توانایی وادار کردن به اقدام خاصی است و قدرت منفی توانایی بازداشتن از اقدام نامطلوب. از منظر علوم اجتماعی قدرت این¬گونه تعریف می¬شود : توانایی افراد یا گروه‌ها برای دست‌یابی به هدف‌ها یا پیش‌برد منافع خود از راه واداشتن دیگر افراد جامعه به انجام‌دادن کاری خلاف خواسته¬ی آن افراد است.
حال این مفهوم در روابط زناشویی چه معنایی می¬تواند داشته باشد؟! خانواده نیز مانند دیگر نهادهای اجتماعی، سازمان اجتماعی در نظر گرفته می¬شود که هر فرد در آن جایگاه ویژه¬ای دارد. آنچه که در مبانی دین و در دیدگاه سنتی بیان شده آن است که مدیریت خانواده بر دوش مرد و مدیریت خانه بر دوش زن نهاده شده است. اما آیا در عصر حاضر که زنان نیز هم¬پای مردان در بیرون از خانه در جهت تامین نیازهای خانواده فعالیت می¬کنند نیز کاربرد دارد؟!
در دنیای امروز سیستم خانواده شکلی متفاوت¬تر از گذشته به خود گرفته است. در حقیقت دیگر مفاهیم مردسالاری یا زن¬سالاری معنایی ندارد. قدرت و اقتدار برای خرده نظام همسری ( زن و شوهر) تعریف نمی¬شود؛ این مفاهیم ( سلسله مراتب قدرت و اقتدار) شاخصه¬ی اصلی خرده نظام والدینی می¬باشد. پس می¬توان گفت در دنیای مدرن یکی از ملاک¬های موفقیت تعامل زوجین تقسیم قدرت یا همان رابطه برابری است.
نتیجه¬گیری بحث:
توزیع قدرت در بین زوجین یکی از راه¬های حل تعارض در عصر حاضر است. در حقیقت برای ایجاد یک رابطه صمیمیت بین زن و شوهر نیاز است هر دو طرفین سهم برابری در تصمیم¬گیری¬های زندگی مشترک خود داشته باشند. ایجاد تعادل در این موضوع به نوعی سبب شکل¬گیری مکملیت در طرفین می¬شود که پویایی سیستم زناشویی را دوچندان می¬کند. زن و شوهر در این پروسه یاد می¬گیرند حامی یکدیگر باشند و به ارزش¬ها و ایده¬ها و تصمیمات یکدیگر احترام بگذارند و حمایت کنند.
مکملیت همان مدارا کردن است اما نه به اجبار و از روی ترس، بلکه یکی از طرفین بدون اینکه فردیت خود را از دست بدهد و بر اساس انتخاب آگاهانه و آزادانه تصمیم می¬گیرد از موضع خود بگذرد و به تصمیم و علایق همسر خود احترام بگذارد و بپذیرد. پس کنارآمدن آگاهانه، صلح و آشتی و بخشش یکی از حل تعارض¬های جرأت¬مندانه توزیع قدرت است.
نگارنده: زینب پندار، دانشجو دکترای مشاوره تخصصی