در این مقاله راهکار هایی برای کنترل وزن و چاقی با کمک روانشناس میپردازیم. یکی از بیماری های دنیای امروز چاقی یا اضافه وزن است. بسیاری از کودکان و بزرگسالان از این بیماری و پیامد های منفی آن رنج میبرند. اضافه وزن انسان ها را مستعد ابتلا به بیماری ها و مشکلات روانشناختی متعددی می کند، به عنوان مثال بسیاری از افراد با وزن بالا دچار دیابت، مشکلات قلبی عروقی، افسردگی یا اضطراب هستند.
اکثر انسان ها برای کم کردن وزن خود از ورزش ها یا رژیم های غذایی بهره میبرند و کمتر کسی برای این کار به یک روانشناس مراجعه می کند. روانشناسان باور دارند که بخش مهمی از مشکل اضافه وزن به سبک زندگی، افکار و رفتار های ما مربوط میشود. در نتیجه برای حل این مشکل بهتر است به فکر اصلاح برخی افکار و یا رفتار های خود نیز باشیم.
شاید از خود بپرسید که یک روانشناس چگونه به فردی که دچار مشکل اضافه وزن است، کمک میکند؟ در ادامه این مقاله قصد داریم شما را با آنچه در یک جلسه مشاوره با حضور یک روانشناس و فرد مبتلا به چاقی میگذرد، آشنا کنیم.
مراجعه به روانشناس برای کنترل وزن و چاقی
روانشناسان متخصصانی برای کمک به افراد هستند تا تغییراتی در رفتار و روال زندگی آن‌ها ایجاد کنند که با کاهش وزن همراه شوند. آن‌ها در جلسات خصوصی یا به شکل تیمی با افراد و خانواده‌ی آن‌ها کار میکنند، اغلب در این مراجعات باید متخصص سلامت روان و خدمات درمانی در کنار هم باشند. گاهی یک روانشناس برای کنترل وزن بیماری تلاش میکند که پزشک، متخصص رژیم غذایی یا دیگر متخصصان سلامت، ارجاع داده است.
کسانی که از متخصص روانشناس برای کاهش وزن کمک می‌گیرند از کودک تا بزرگ‌سال متغیر هستند. این افراد شامل کسانی می‌شوند که تنها با مدیریت وزن خود مشکل دارند یا افرادی که مشکلات وزنی در آن‌ها مرتبط با بیماری‌های شدیدی مانند دیابت، بیماری‌های قلبی یا دیگر شرایطی همچون افسردگی یا اختلالات غذایی است.
در یک جلسه مشاوره با هدف کنترل وزن چه میگذرد؟
معمولا روانشناسان در جلسه اول تلاش می کنند تا اطلاعات کاملی از شما، مشکل اضافه وزنتان (وزن شما، مدت زمانی که به این مشکل دچار هستید)، تلاش های ناموفقی که در جهت کاهش وزن داشته اید، دارو هایی که استفاده می کنید، مشکلات روانشناختی یا جسمی دیگرتان، به دست آورند.
در قدم بعدی یک روانشناس سعی میکند تا از افکار و عادت های غذایی شما آگاهی بیشتری پیدا کند. به عنوان مثال بعضی افراد عادت دارند تا بعد از غذا به صرف دسر بپردازند، برخی معتقدند نباید غذایی در بشقاب خود باقی بگذارند و هرچه هست باید کامل میل شود، تعداد زیادی از افراد زمانی که کسل و بی حوصله هستند به خوردن مواد غذایی ناسالم می پردازند و برخی فکر میکنند چون ورزش می کنند در خوردن هر آنچه دوست دارند، آزاد هستند.
در پایان جلسه اول روانشناس اطلاعات کاملی از مشکلات و نیاز های شما جمع آوری کرده است. در جلسات بعدی روانشناس و مراجع با کمک یکدیگر یک برنامه برای درمان تدوین می کنند. برنامه درمان شامل تغییراتی است که مراجع باید در افکار، رفتار و عادت های غذایی خود ایجاد کند. همچنین روانشناس به مراجع آموزش هایی میدهد که به او کمک میکند تا کنترل و نظارت بیشتری بر افکار و رفتار های خود داشته باشد.
معمولا با گذشت چند جلسه، مراجع متوجه تغییرات مثبت در وضعیت خود می شود. این تغییرات باعث می شوند که درمان های دارویی و رژیم های غذایی آنان نیز زودتر به نتیجه برسند.
کمک به کنترل وزن و چاقی با کمک روانشناس- تغییر افکار و احساسات ناسالم
تقویت رفتارهای سالم برای رسیدن به اهداف مدیریت وزن اهمیت زیادی دارد. اغلب اوقات افراد در مورد تغییر عادات سالم خود افکار و احساساتی منفی دارند و این فرایند را به شکل تنبیه می‌بینند. برخی افراد خصوصیت «همه یا هیچ چیز» دارند و کاهش وزن را به شکل روشن یا خاموش بودن رژیم غذایی می‌بینند. روانشناس با شما همکاری میکند تا احساسات منفی خود را شرح داده و راه‌هایی برای پاداش دادن به خود جهت تغییرات سالم در عادات غذایی پیدا کنید.
کمک به کنترل وزن و چاقی با کمک روانشناس – ایجاد برنامه‌ی درمانی
در پایان اولین جلسه، روانشناس اغلب تصویری کامل از بیمار خود خواهد داشت. آن‌ها باید بدانند بیمار چه کارهایی را درست انجام داده و باید ادامه دهد و همچنین نیازها و مشکلات مربوط به مدیریت وزن فرد را تشخیص می‌دهند. بعد از دیدار اولیه، باید روانشناس و بیمار برای جلسات بعدی برنامه‌ریزی کرده و شروع به ساخت یک برنامه‌ی درمانی جدید خواهند کرد.
برنامه‌های درمانی برای هر فرد متفاوت بوده و باید مختصر باشند. این برنامه اغلب شامل آموزش رفتارهای نظارت فردی، تغییر باورهای قدیمی، ساخت مهارت‌های تطابقی جدید و ایجاد تغییراتی در خانه و محل کار برای حمایت از اهداف سلامت است. روانشناس به بیمار کمک میکند موانع خود برای کاهش وزن را بیان کرده، راه‌های مثبت برای تغییر عادات ناسالم را تشخیص داده و مهارت‌های جدید و راه‌هایی برای تفکر پیدا کند.
بسیاری از روانشناسان هر بار روی یک رفتار سلامت تمرکز دارند. برای مثال اگر برای فرد بعدازظهرها زمان سختی برای حفظ عادات غذایی سالم باشد، روانشناس از بیمار می‌خواهد لیستی از غذاهایی که در این وقت از روز می‌خورد را تهیه کرده و همچنین یادداشتی از محیط اطراف او ، احساس خود زمان خوردن و طرز فکر خود تهیه کند. این فاکتورها اطلاعات مهمی به شما می‌دهند در مورد اینکه چه چیزی باعث عادات غذایی شده و به بیمار و روانشناس کمک میکند راهی برای بیان رفتارهای خود بیابند.
راهکار هایی برای کنترل وزن
در این قسمت به توضیح راهکار هایی می پردازیم که به شما کمک می کنند تا کنترل بیشتری بر وزن خود داشته باشید.
۱. مراقب آنچه میل میکنید، باشید:
تحقیقات نشان می دهند افرادی که به طور منظم آنچه که میخورند و میزان کالری آن را یادداشت می کنند، در کاهش یا کنترل وزن خود موفق تر هستند. به زمان هایی فکر کنید که مقدار زیادی از غذا یا تنقلات را مصرف کردید. در چه محیطی بودید؟ چه احساساتی داشتید؟ به چه چیزی فکر میکردید؟ نوشتن این موضوعات به شما کمک می کند تا از علت پرخوری تان آگاهی پیدا کرده و بر رفتار های خود کنترل بیشتری داشته باشید.
٢. فعالیت های بدنی خود را ثبت کنید:
یکی از اقدامات مفید، ثبت میزان فعالیت بدنی است که در یک روز دارید. منظور از فعالیت بدنی تنها ورزش نیست، یک پیاده روی کوتاه تا محل کار یا ثبت تعداد قدم هایی که در یک روز برمیدارید هم میتوانند اقدامات مفیدی باشند. برای این کار میتوانید از اپلیکیشن های گوناگونی که بر روی تلفن همراه نصب می شوند، استفاده کنید.
۳. از وعده صبحانه غافل نشوید
بسیاری از افراد گمان می کنند که برای کم کردن وزن خود باید وعده های غذایی را حذف کنند. به ویژه صبحانه یکی از وعده هایی است که بسیاری از افراد از اهمیت آن غافل هستند. سعی کنید تا هر کدام از وعده ها را در زمان مشخص میل کنید و در بین آن ها هم از میان وعده های مفید بهره ببرید.
۴. ذهن آگاه باشید
شاید برای شما هم اتفاق افتاده باشد که گاهی بدون اینکه واقعا گرسنه باشید، به خوردن مواد غذایی یا تنقلات بپردازید. این نوع غذا خوردن معمولا تحت تاثیر حالت های عاطفی یا هیجانی شما اتفاق می افتد. به عنوان مثال زمان هایی که دچار اضطراب هستید، میخواهید با میل کردن چیزی خود را آرام کنید. تمرین های ذهن آگاهی به شما کمک می کنند تا کنترل بیشتری بر احساسات و هیجانات خود داشته باشید. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره موضوع ذهن آگاهی، میتوانید به مقاله “ذهن آگاهی ” مراجعه نمایید.
۵. عادت های خود را بشناسید
یکی از علت های چاقی یا اضافه وزن، عادت های غذایی ناسالم است. به عنوان مثال برخی افراد عادت دارند تا هنگام مشاهده برنامه های تلویزیونی به خوردن تنقلات بپردازند. در نتیجه هر زمان که میخواهند فیلمی جدید ببینند احساس گرسنگی کرده و کنترل خود را از دست می دهند. شناخت این عادت ها و اصلاح آن ها یکی از اقدامات ضروری در مسیر کاهش وزن است.
۶. هیجان های خود را بشناسید
به زمان های فکر کنید که رژیم خود را زیر پا گذاشتید و به خوردن مواد غذایی ناسالم مشغول شدید. آیا واقعا گرسنه بودید؟ چه احساسی داشتید؟ اضطراب داشتید؟ یا بی حوصله و کسل بودید؟ انسان ها گاهی اوقات بدون اینکه واقعا گرسنه باشند و تحت تاثیر حالت های هیجانی خود شروع به مصرف مواد غذایی میکنند. سعی کنید تا احساسات خود را در زمان های پرخوری شناسایی کنید و کنترل بیشتری بر آن ها پیدا کنید. ممکن است برای این کار نیاز به کمک یک مشاور یا روانشناس داشته باشید. مشاوران ما در کلینیک روانشناسی و مشاوره فراز میتوانند در این زمینه به شما کمک کنند.
٧. افکار خود را اصلاح کنید
همانطور که پیش تر توضیح داده شد افکار شما نقش مهمی در کنترل وزن و چاقی با کمک روانشناس دارند. با کمک یک روانشناس، افکار آسیب زای خود را شناسایی کرده و برای اصلاح آن ها تلاش کنید.
در نهایت توجه داشته باشید که هرکدام از انسان ها ویژگی های شخصیتی متفاوت و شرایط زندگی متفاوتی دارند، در نتیجه برنامه درمان آن ها هم با یکدیگر فرق میکند. برخی افراد نیاز دارند تا ملاقات های بیشتری با مشاور خود داشته باشند و برخی با تعداد جلسات کمتری به نتیجه میرسند. یک روانشناس به شما کمک می کند تا برنامه درمانی با توجه به ویژگی ها و شرایط خود داشته باشید. مشاوران و روانشناسان کلینیک فراز آماده هستند تا در این زمینه یاری رسان شما باشند.
مطلب خوبی بود