از زمان گذشته در ایران علاقه به رشته هنر رواج داشته است و این را هم می توان از آثار ارزشمندی که به یادگار مانده، فهمید. این علاقه همچنان هم پرقدرت وجود دارد، فرد هنرمند نگاه متفاوتی به جهان دارد و با ریزبینی و استعداد ذاتی خود زیبایی های درونی را میبیند و همین امر باعث خلق آثار فوق العاده و ارزشمند می شود. انتخاب رشته یکی از مهم ترین و بزرگ ترین تصمیمات زندگی هر فرد است که چه بهتر این تصمیم با کمک و راهنمایی یک فرد آگاه و با علم به این مسئله انجام گیرد، روانشناس و مشاور تحصیلی با دانشی که به شناخت شخصیت افراد و استعداد ها و توانایی هایشان دارد می تواند راهنمای بسیار خوبی برای این مسیر باشد و همچنین با کمک تست های شخصیت و استعداد سنجی مانند تست های هالند ، استرانگ ، گاردنر و… می توان بهترین تصمیم را گرفت.
شرایط ورود به رشته ی هنر:
قوانین شرط معدل برای هنرستان:
-
رشته های فنی حرفه ای:
- مجموع 3 نمره پایانی دروس ریاضی، تجربی و حرفه و فن در سه دوره ی متوسطه اول بدون ضریب باید بیشتر از 30 باشد.
- نمره درس ریاضی 1 در متوسطه اول حداقل باید 1 باشد.
- مجموع نمرات دروس مرتبط با رشته های تحصیلی این شاخه حداقل باید 120 و معدل حداقل باید 12 باشد.
-
رشته های کار و دانش:
- مجموع 3 نمره پایانی دروس ریاضی، کار و فناوری در سه دوره ی متوسطه اول بدون ضریب باید حداقل 36 باشد.
- نمره های درس ریاضی با ضریب 2 و درس کار و فناوری با ضریب 3 در سه پایه متوسط اول محاسبه می شود.
- مجموع نمرات دروس مرتبط با رشته های تحصیلی این شاخه حداقل باید 180 و معدل حداقل 12 باشد.
ضریب دروس رشته هنر و زیرگروه ها
- زیرگروه 1: آموزش هنر، ارتباط تصویری، تلویزیون و هنرهای دیجیتال، صنایع دستی، طراحی پارچه، طراحی صحنه، طراحی لباس، طراحی و چاپ پارچه، طراحی و ساخت طلا و جواهر، عکاسی، فرش، کتابت و نگارگری، گرافیک، مجسمه سازی، نقاشی، نقاشی ایرانی، هنرهای صناعی
- زیرگروه 2: طراحی صنعتی، باستان شناسی، مرمت بناهای تاریخی، هنر اسلامی
- زیرگروه 3: مرمت آثار تاریخی، موزه
- زیرگروه 4: ادبیات نماشی، بازیگری، سینما، کارگردانی تلویزیون، نمایش عروسکی
- زیرگروه 5: آهنگسازی، موسیقی نظامی، نوازندگی موسیقی ایرانی، نوازندگی موسیقی جهانی
رشته هنر به عنوان یک رشته ی شناور در کنکور است و داوطلبان از سایر رشته ها هم می توانند در کنکور هنر شرکت کنند، دربسیاری از رشته های هنر از جمله: ارتباط تصویری ، طراحی پارچه ، طراحی صحنه ، طراحی لباس ، عکاسی ، کاردانی هنرهای تجسمی، کتابت و نگارگری، مجسمه سازی، نقاشی، طراحی صنعتی، ادبیات نمایشی، بازیگری، نمایش عروسکی، آهنگسازی، نوازندگی موسیقی ایرانی، نوازندگی موسیقی جهانی، برای پذیرش در دانشگاه ها علاوه بر کسب رتبه ی مورد قبول و سوابق تحصیلی، قبولی در آزمون عملی کنکور هنر هم لازم است، که به این رشته ها رشته های نیمه متمرکز گفته می شود و به رشته های دیگر که برای ورود به دانشگاه فقط کسب رتبه ی مورد قبول و سوابق تحصیلی اهمیت دارد رشته های متمرکز گفته می شود.
در آزمون های عملی متقاضیان باید به مصاحبه گران ثابت کنند که مهارت و دانش کافی را برای تحصیل در رشته هنری مورد نظر دارند و این کار بار ارائه ی آثارخود و نشان دادن توانایی ها و استعداد ها انجام می شود.
بسیاری از رشته های هنر نیز به صورت بدون آزمون در دانشگاه های آزاد و پیام نور ارائه می شوند.
مشاغل رشته ی هنر:
مشاغلی که در ادامه بررسی می شود فقط نمونه ای از مشاغل رشته هنر است.
-
رشته سینما:
در رشته ی سینما علاوه بر خلاقیت باید قدرت تصویرسازی ذهنی را هم فرد داشته باشد و در زمینه های دانش عمومی هنر، ادبیات، عکاسی و … اطلاعات کلی داشته باشد. رشته ی سینما دارای 4 گرایش فیلمنامه نویسی، تدوین، فیلمبرداری و کارگردانی است. فارغ التحصیلان می توانند در هریک از گرایش های گفته شده فعالیت داشته یا در مراکز آموزشی و هنری استخدام شوند.
نمونه ای از زمینه های کاری این رشته: دستیار کارگردان، دستیار تدوین، نورپردازی، نویسنده فیلمنامه و …
میزان درآمد فارغ التحصیلان این رشته با توجه به حوزه ی کاری و میزان مهارت و تجربه افراد متغییر است.
-
رشته طراحی صنعتی:
رشته ی طراحی صنعتی ترکیبی از هنر و مهندسی و تجارت است. عوامل موثر بر درآمد این رشته داشتن خلاقیت است.
فارغ التحصیلان این رشته تا حدی باید با مباحث شیمی، فیزیک و هندسه آشنا باشند و از مهارت های فنی و مکانیکی هم بهره مند شوند و در کنار همه ی این موارد باید به نرم افزارهای مختص این رشته هم تسلط داشته باشند. طراحان صنعتی می توانند در کارخانه جات صنعتی، ماشین آلات، ماشین های ساختمانی، شرکت های طراحی داخلی یا طراحی صنعتی، دفاتر تبلیغاتی، مدل سازی کامپیوتری و … مشغول به کار شوند.
خلاقیت، کسب تجربه و پروژه های موفق در به موفقیت رسیدن در این رشته نقش اساسی دارد.
در این رشته به دلیل کپی شدن طراحی های داخلی از طرح های خارجی و تمایل نداشتن کارخانه ها برای سرمایه گذاری طراحی های جدید و اینکه در تعداد زیادی از کارخانه ها مهندسان مکانیک علاوه بر وظایف خود امور مربوط به طراح صنعتی را هم انجام می دهد، برای ورود و به موفقیت رسیدن در بازار کار نیازمند مهارت های خاص و خلاقیت زیادی است.
-
رشته بازیگری:
لازمه ی موفقیت در بازیگری استعداد، هوش و خلاقیت است، درآمد شغل بازیگری به عوامل مختلفی از جمله توانایی، تجربه و شهرت و… بستگی دارد و به خاطر همین میزان درآمد در هر دوره متغییر است.
-
رشته عکاسی:
خلاقیت در نگاه و توجه به جزئیات و آگاهی از قوانین نور و عکاسی لازمه ی موفقیت در این رشته است. زمینه های کاری عکاسی عبارتند از: عکس های مطبوعاتی، اجتماعی، تبلیغاتی، مد، تجاری، علمی، انتشارات و… می باشد.
میزان درآمد در این رشته بستگی به مهارت، خلاقیت و تجربه عکاس دارد و لازم به ذکر است فعالیت در حوزه ی عکاسی صنعتی به نسبت درآمد بالاتری دارد که این حوزه به 4 بخش : معماری، صنعتی، تبلیغاتی و محصولات تقسیم می شود.
-
رشته نقاشی:
نقاشی یکی از رشته های نیمه متمرکز ( قبلا اشاره شده است) در دانشگاه می باشد. برای موفقیت در رشته ی نقاشی هوش، خلاقیت، مهارت و استعداد نقش دارند.
با دید واقع بینانه این رشته به ندرت می تواند منبع درآمد فردی باشد، زمینه های کاری نقاشی عبارتند از: فرهنگسراها، پوستر سازی و ساخت انیمیشن، مطبوعات، صدا و سیما، سازمان میراث فرهنگی، شهرداری ها، ورزات فرهنگ و ارشاد، طراحی صحنه ی تئاتر و…
-
رشته گرافیک:
لازمه ی موفقیت در این رشته خلاقیت بالا، نوآوری، تسلط بر نرم افزارهای گرافیکی و مورد نیاز است، و برای موفقیت بیشتر علاوه بر یادگیری دروس دانشگاهی، کسب تجربه های خارج دانشگاه نقش زیادی دارد. موقعیت های شغلی در این رشته عبارتند از: شرکت های تبلیغاتی، طراحی لوگو، طراح جلد و کتاب، صفحه آرایی مطبوعات، طراحی پوستر و …
-
رشته تلویزیون و هنرهای دیجیتالی:
از سال 1383 دانشکده ی صدا و سیما به جای رشته ی تولید سیما برای دو رشته ی جدید به نام های کارشناسی تلویزیون و هنر های دیجیتالی و کارگردانی تلویزیون را پذیرش دانشجو انجام می دهد. و رشته ی تلویزیون و هنرهای دیجیتال دارای دو گرایش گرافیک رایانه ای و انیمیشن رایانه ای است.
این رشته یکی از رشته های نیمه متمرکز است. ( در مصاحبه نمونه کارهای داوطلبان مثل طراحی، نقاشی،… و توانایی های آنها مورد بررسی قرار می گیرد.)
کارشناس گرافیک رایانه فردی خلاق است که همراه کارگردان ذهنیت های کارگردان را اجرا و پیاده می کند و نظرش را درباره ی شکل ، رنگ، دکور…بیان می کند. موقعیت های شغلی او انجام امور گرافیکی صدا و سیما مثل حاشیه، تیتراژ ، زیرنویس و… می باشد.
عوامل بسیار مهم برای کار در رشته ی انیمیشن رایانه ای توانایی طراحی خوب و خلاقانه و آشنایی با قوانین حرکتی و ترکیب بندی تصاویر است. بازار کار این رشته به دو بخش هنری و تجاری تقسیم می شود ، بخش هنری مانند مراکز هنری و آموزشی، کانون پرورش فکری، آموزش و پرورش، سازمان تبلیغات اسلامی و… است. بخش تجاری مانند: تبلیغات برای شرکت ها و کارخانه ها و.. است.
مدتی است که دانشکده صدا و سیما تعهدی برای استخدام فارغ التحصیلان دانشکده ندارد و فقط یک تعهد یک طرفه وجود دارد بنابراین دانشجویانی که در طول تحصیل موفق بوده و نمرات قابل قبولی کسب کرده و مهارت های لازم را به دست آورده اند، جذب سازمان می شوند در غیر این صورت نه تنها جذب نمی شوند بلکه باید هزینه ی تحصیل را بعد از فارغ التحصیلی پرداخت کنند.
-
رشته صنایع دستی:
در این رشته یکی از نکات برای موفقیت علاوه بر خلاقیت و داشتن دید هنری، کاربردی بودن تولیدات هم اهمیت دارد یعنی محصولی که فرد تولید یا طراحی می کند علاوه بر ارزش هنری برای مردم جامعه کاربردی هم داشته باشد.
دانشجویان در این رشته 4سال درباره ی 24 گروه صنایع دستی ایران که 152 شاخه دارد اطلاعات کسب می کنند و می توانند با انتخاب یکی از 4 گرایش چوب، سفال، نگارگری و طراحی فرش تخصص و مهارت کسب کنند و به تولید آثار خود در گرایش انتخابی دست بزنند.
بازارکار فارغ التحصیلان در این رشته عبارتند از: سازمان صنایع دستی ایران، سازمان ایرانگردی و جهان گردی، سازمان میراث فرهنگی، ورزات فرهنگ و ارشاد، موزه ها، تحقیقات، ترجمه کتاب و… به جز موارد گفته شده فرد می تواند به صورت خصوصی به برگزاری کارگاه ها به آموزش و تولید دست بزند.
-
رشته طراحی پارچه و لباس:
طراحی پارچه و لباس یک رشته ی کاربردی است که به گرایش های طراحی لباس ، طراحی چاپ پارچه و طراحی بافت پارچه تقسیم می شود. برای موفقیت در این رشته علاوه بر خلاقیت و دید هنری ، فرد باید به هنرهای تجسمی شناخت داشته باشد. هنرمند در این رشته فقط برای خودش طرح نمی زند و متناسب با جامعه هم باید عمل کند.
بازارکار این رشته نسبتا خوب است و در سازمان ها و مراکز خصوصی و دولتی بستر کار فراهم است و حتی فرد می تواند جدا از این محیط ها با سرمایه ی خود کار کند.
نتیجه گیری:
علاقمندان عزیز به رشته هنر با توجه به موارد گفته شده برای شروع در ابتدا با کمک یک مشاورتحصیلی ویژگی های شخصیت خود و توانمندی ها را بررسی کنند تا بتوانند انتخابی بر اساس علاقه و منطق داشته باشند.
نگارنده: زهرا ابراهیمی، کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی